Μπορούν τα μάτια μας να γελάσουν ?

Όλοι μας, θα ήθελα να πιστεύω, έχουμε βιώσει τη στιγμή εκείνη που το άκουσμα ενός αστείου αποκτά νόημα για μας...Οι επιστήμονες προσπαθούν εδώ και καιρό να κατανοήσουν τί ακριβώς συμβαίνει στον εγκέφαλό μας τα κρίσιμα αυτά δευτερόλεπτα. Πρόσφατα, μάλιστα, ένας ερευνητής του Πανεπιστημίου του Michigan ανακάλυψε ένα παράθυρο στον τρόπο σκέψης : τα μάτια μας.

Παλαιότερες μελέτες, που φανέρωναν ότι οι κόρες των ματιών των ανθρώπων διαστέλλονται, και μάλιστα, αντιστοίχως ανάλογα με το πόσο αστείο βρίσκουν αυτό που κοιτάνε ή ακούνε, κίνησαν την περιέργεια του ψυχολόγου Richard Lewis. Αυτό που έκανε ήταν να εξετάσει προσεκτικότερα το αντανακλαστικό της κόρης, δείχνοντας στους εθελοντές, που συμμετείχαν στη μελέτη, μια σειρά από αστεία καρτούν, από το περιοδικό the New Yorker, χρησιμοποιώντας παράλληλα μια συσκευή καταγραφής των οφθαλμικών κινήσεων και της διαστολής της κόρης των ματιών τους.

Αυτό που παρατήρησε ο ερευνητής ήταν ότι οι κόρες των ματιών των εθελοντών διεστάλησαν περίπου μισό δευτερόλεπτο αργότερα από τη στιγμή που το βλέμμα τους έπεσε στα χαρακτηριστικά εκείνα των καρτούν που τα έκαναν να δείχνουν αστεία. Η χρονική αυτή περίοδος του μισού δευτερολέπτου, είναι παρόμοια με το χρόνο που χρειάζεται ο εγκέφαλός μας προκειμένου να προσδώσει νόημα σε ένα ανάγνωσμα. “Το ενδιαφέρον με τη συσχέτιση των οφθαλμικών κινήσεων και της διαστολής της κόρης των ματιών,” επισημαίνει ο Lewis, “είναι ότι τώρα πλέον μπορούμε να καθορίσουμε τη στιγμή που ένα αστείο γίνεται αντιληπτό.”

Ο καθορισμός της στιγμής της διαστολής της κόρης των ματιών, την οποία ο Lewis θεωρεί μάλλον ως ένα είδος διεγερμένης εκπομπής, θα μπορούσε να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για τους ερευνητές που μελετούν την δραστηριότητα του εγκεφάλου μας, σε συνάρτηση με το χιούμορ, με τη βοήθεια της μαγνητικής τομογραφίας και του ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος. Έως τώρα, οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει αρκετές περιοχές του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένου του συστήματος ανταμοιβής, που συνδέονται γενικότερα με την αίσθηση του χιούμορ. Παρόλ' αυτά φαίνεται ότι μάλλον δε διαθέτουμε ένα σαφές και εξειδικευμένο εγκεφαλικό κέντρο για το χιούμορ.
Τι είναι αυτό, όμως, που μας κάνει να διαθέτουμε αίσθηση του χιούμορ ? Σύμφωνα με τον Lewis, οι ψυχολόγοι μόλις τώρα αρχίζουν να ανακαλύπτουν τη σχέση του με άλλες γνωστικές διεργασίες, οι οποίες φαινομενικά δε σχετίζονται με την έννοια του "αστείου", όπως για παράδειγμα, η ικανότητα να κρίνουμε τις σκέψεις των άλλων. “Όλα αποτελούν μέρος των νοητικών διεργασιών που μας προκαλεί το χιούμορ και πώς αυτό επιδρά στις υπόλοιπες δραστηριότητές μας,” μας λέει ο Lewis. Όταν κατανοήσουμε πλήρως αυτό, θα έχουμε τοποθετήσει όλα τα κομμάτια στο παζλ που λέγεται χιούμορ".

Ενδεχομένως το χιούμορ να αποτελεί εκδήλωση σεξουαλικής νεύρωσης, ή ακόμα και ψυχοπαθολογικό σύμπτωμα...Μήπως, ωστόσο, είναι ο συντομότερος δρόμος μέχρι το συνάνθρωπό μας ? Μισό δευτερόλεπτο απέχει, άλλωστε...

Πηγή : Scientific American