Το χρώμα των ματιών επηρεάζει μόνο την ερωτική μας ζωή ?

Είναι ευρέως γνωστό ότι οι άνθρωποι με ανοιχτόχρωμα μάτια έχουν μεγαλύτερη ευαισθησία στο φως, ως αποτέλεσμα του γεγονότος ότι έχουν λιγότερα κοκκία μελαγχρωστικής στην ίριδα για να τους προστατεύουν από την έκθεση στο φως του ηλίου. Το γεγονός αυτό εξηγεί το μεγαλύτερο κίνδυνο που διατρέχουν για ανάπτυξη εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, καθώς και άλλων οφθαλμικών παθήσεων. Το αν, όμως, το χρώμα των ματιών σχετίζεται με την όραση δεν είναι ακόμα σαφές.

Εάνν υπάρχουν διαφορές, αυτές μάλλον είναι πολύ λεπτές. Δεν υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία που να συνδέουν το σκούρο χρώμα των ματιών με οξύτερη όραση, ωστόσο υπάρχει μια θεωρία που υποστηρίζει ότι το σκούρο χρώμα συνδέεται με καλύτερο χρόνο αντίδρασης στα οπτικά ερεθίσματα. 

Οι μελέτες που υποστηρίζουν αυτή τη θεωρία βασίστηκαν στις επιδόσεις αθλητών σε διάφορα αθλήματα. Μία τέτοια έρευνα, από το Πανεπιστήμιο του Louisville, βρήκε ότι αθλητές με σκουρόχρωμες ίριδες είχαν καλύτερες επιδόσεις σε "αντιδραστικού τύπου" παιχνίδια, όπως να χτυπούν μπάλες, να αμύνονται σε ένα παιχνίδι ποδοσφαίρου ή στο μποξ. Ωστόσο αθλητές με ανοιχτόχρωμα μάτια τα πάνε καλύτερα σε "ατομικού ρυθμού" αθλήματα, όπως για παράδειγμα, στο γκολφ, στο να πετούν τη μπάλα του baseball ή στο bowlling. Παρόμοια μελέτη μεταξύ των φοιτητών ενός κολλεγίου, έδειξε ότι οι συμμετέχοντες με σκουρότερες ίριδες ήταν πιο αποτελεσματικοί στο τέννις. Παρόλα αυτά, έρευνες που διεξήχθησαν μεταξύ παικτών του rugby αμφισβητούν τα παραπάνω ευρήματα. Όλοι συμφωνούν ότι θα πρέπει να γίνουν κι άλλες μελέτες προκειμένου να αντληθούν ασφαλέστερα συμπεράσματα.

http://www.nytimes.com/2009/01/20/health/20real.html?_r=1&partner=rss&emc=rss

Read more...

"Η μικρή Ελένη κάθεται και κλαίει γιατί δεν την παίζουν οι φιλενάδες της. Σήκω επάνω, κλείσε τα ματάκια σου και πιάσε όποιον θες." Μήπως, ωστόσο, υπάρχει κι άλλη λύση ?

Εξάχρονα παιδιά με στραβισμό έχουν σημαντικά λιγότερες πιθανότητες να προσκαλεστούν σε ένα παιδικό πάρτυ από συνομηλίκους τους με φυσιολογικούς οφθαλμούς, όπως φαίνεται από έρευνα δημοσιευμένη στο ιατρικό περιοδικό British Journal of Ophthalmology. Το εύρημα αυτό οδήγησε τους ερευνητές στο να προτείνουν η διορθωτική επέμβαση του στραβισμού να μην καθυστερεί πέρα από την ηλικία των έξι ετών, προτού αρχίσει να αποτελεί αιτία κοινωνικών διακρίσεων.

Οι Ελβετοί ερευνητές τροποποίησαν ψηφιακά τα μάτια 6 παιδιών, από 6 ζεύγη πανομοιότυπων διδύμων, ώστε να φαίνεται ότι οι οφθαλμοί τους δεν είναι ευθυγραμμισμένοι (στραβισμός, συγκλίνων / αποκλίνων). 118 παιδιά, μεταξύ 3 και 12 ετών, τα οποία ήταν, είτε ασθενείς της κλινικής, είτε αδέρφια αυτών, αλλά με φυσιολογικούς οφθαλμούς, κλήθησαν να απαντήσουν στο ερώτημα : ποιο εκ των διδύμων θα προσκαλούσαν στα γενέθλιά τους. Τους ζητήθηκε να επιλέξουν 4 φορές, ώστε να έχουν τη δυνατότητα να διαλέξουν μέχρι και 4 πρόσωπα παιδιών με στραβισμό. Εάν το στοιχείο του στραβισμού δεν έπαιζε ρόλο στην επιλογή τους, θα έπρεπε φυσιολογικά να περιμένουμε να επιλέξουν, κατά μέσο όρο, 2 δίδυμους με στραβισμό, υποστηρίζουν οι ερευνητές. Άλλοι παράγοντες, όπως η ενδυμασία, το φύλο ή ο τύπος του στραβισμού δεν αποτέλεσαν κριτήριο της επιλογής.

Τα μικρότερα παιδιά, κάτω των 6 ετών, δεν έκαναν καμία διάκριση, στην επιλογή μεταξύ των διδύμων, η οποία να βασίστηκε στο κριτήριο του στραβισμού. Παρόλα αυτά, τα μεγαλύτερα παιδιά, επέλεγαν πιιο δύσκολα τις φωτογραφίες εκείνων των διδύμων που είχαν στραβισμό. Μεταξύ των 48  παιδιών, ηλικίας 6 έως 8 ετών, τα 18 δεν επέλεξαν κανένα δίδυμο με στραβισμό (!), 17 το επέλεξαν μία φορά και 11 από αυτα δύο φορές. Τέλος, 2 παιδιά έκαναν την επιλογή του διδύμου με στραβισμό τρεις φορές. Κανένα δεν το επέλεξε τέσσερις συνεχόμενες φορές.

Όταν ρωτήθηκαν αν πρόσεξαν κάτι ιδιαίτερο στους διδύμους, περίπου 1 στα 5 παιδιά  (20%), μεταξύ 4 και 6 ετών, έκανε αναφορά στην ευθυγράμμιση των ματιών, ποσοστό, ωστόσο που έφτασε το 39%, όταν τους ζητήθηκε να εστιάσουν την προσοχή στα μάτια των διδύμων.

Μεταξύ 6 και 8 ετών, σχεδόν τα μισά (48%) παρατήρησαν το στοιχείο του στραβισμού, ποσοστό που έφτασε το 77%, όταν τους ζητήθηκε να εστιάσουν την προσοχή τους στα μάτια των παιδιών.

Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι τα παιδιά σχολικής ηλικίας που πάσχουν από στραβισμό δυστυχώς μειονεκτούν στο να γίνουν αποδεκτά από τους συνομηλίκους τους και, κατά συνέπεια, η διόρθωση του προβλήματος θα πρέπει να γίνεται πρίν την ηλικία των έξι ετών, πριν αρχίσει να επιδρά αρνητικά στις κοινωνικές τους σχέσεις και την ψυχοσύνθεσή τους.

http://www.sciencedaily.com/releases/2010/08/100818205308.htm

Read more...

Τα Χρόνια Πολλά μάτια δεν κοιτούν !

φυσιολογικοί οφθαλμοί

πρωτανοπία (δυσχρωματοψία στο κόκκινο / πράσινο)

δευτερανοπία (επίσης δυσχρωματοψία στο κόκκινο / πράσινο)

Τριτανοπία (δυσχρωματοψία στο μπλε / κίτρινο)

μυωπία 

καταρράκτης

γλαύκωμα

σακχαρώδης διαβήτης

εκφύλιση ωχράς κηλίδας

Read more...

Καθρεφτίζουν τα μάτια μόνο την ψυχή μας ή και το φύλλο μας σε μια παρτίδα Πόκερ ?

Τώρα πλέον είναι ακόμα πιο δύσκολο να πούμε ψέματα σχετικά με την ηλικία μας ή το φύλλο μας στο Πόκερ... Πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης αποκαλύπτει ότι η κίνηση των ματιών μας είναι ικανή να μας προδώσει σχετικά με έναν αριθμό που έχουμε στο μυαλό μας.

Στην εν λόγω μελέτη, οι συμμετέχοντες έπρεπε να δηλώσουν μια σειρά τυχαίων αριθμών. Μετρώντας την κίνηση των ματιών στον οριζόντιο και τον κάθετο άξονα, οι ερευνητές ήταν σε θέση να προβλέπουν με αξιοπιστία τον επόμενο αριθμό που θα επέλεγαν οι συμμετέχοντες, πριν αυτοί τον αποκαλύψουν.

Ειδικότερα, η κίνηση των ματιών προς τα κάτω και αριστερά, φανέρωνε ότι ο αριθμός, που είχαν στο μυαλό τους, ήταν μικρότερος από τον αμέσως προηγούμενο που είχαν δηλώσει. Αντιστοίχως, όταν τα μάτια άλλαζαν θέση προς τα πάνω και δεξιά, αυτό σήμαινε ότι ο επόμενος αριθμός θα ήταν μεγαλύτερος. Ο βαθμός της κίνησης των ματιών στις παραπάνω θέσεις αντανακλούσε το μέγεθος της διαφοράς μεταξύ των δύο συνεχόμενων αριθμών.
Η εργασία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Current Biology.

Ο δρ Tobias Loetscher, της Σχολής Συμπεριφορικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης, αναφέρει ότι η έρευνά του αναδεικνύει τον τρόπο  με τον οποίο τα μάτια μας αντανακλούν την ικανότητα του εγκεφάλου να αναπαράγει μια τυχαία σειρά αριθμών.

"Όταν σκεφτόμαστε αριθμούς, αυτόματα τους κωδικοποιούμε στο χώρο, με τον μικρότερο αριθμό να τοποθετείται αριστερά και τους μεγαλύτερους δεξιότερα. Αυτό συμβαίνει διότι ο εγκέφαλος μας, όταν έχει να κάνει με αριθμούς, τους κωδικοποιεί, υποσυνείδητα, με ένα γραμμικό τρόπο, ο οποίος έχει προσανατολισμό από αριστερά προς τα δεξιά.
"Παρατηρήσαμε ότι αλλαγές σε αυτή τη νοητή γραμμή, συνοδεύονται από συστηματικές οφθαλμικές κινήσεις. Η πρότασή μας είναι ότι όταν έχουμε να κάνουμε με νοητικές αναπαραστάσεις, όπως για παράδειγμα αριθμούς, χρησιμοποιούμε πρωτογενείς εγκεφαλικές λειτουργίες, άμεσα συνδεδεμένες με τον τρόπο με τον οποίο αντιδρούμε σε εξωτερικά ερεθίσματα.
Ο δρ Michael Nicholls, επίσης του Πανεπιστημίου Συμπεριφορικών Επιστημών, προσθέτει : "Προφανώς τα μάτια μας δεν επιτρέπουν μόνο τη θέαση του περιβάλλοντος κόσμου, αλλά επίσης αποτελούν ένα παράθυρο εξερεύνησης της εγκεφαλικής μας δραστηριότητας". 

"Ευελπιστούμε να δημιουργήσουμε ένα πρότυπο, με το οποίο θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε τον τρόπο με τον οποίο η σκέψη μας αλληλεπιδρά με το χώρο και τον κόσμο γύρω μας", προσθέτει.
Η μελέτη αφορούσε δώδεκα δεξιόχειρες άντρες, οι οποίοι εκλύθησαν να διαλέξουν απο μια σειρά τυχαίων αριθμών. Συνδεδεμένοι με ένα ηλεκτρονικό μετρητή έπρεπε να επιλέξουν 40 αριθμούς, μεταξύ του 1 και του 30, με όσο πιο τυχαίο τρόπο μπορούσαν. Για κάθε επιλεγμένο αριθμό οι ερευνητές μέτρησαν τη μέση μετακίνηση της θέσης των ματιών για το χρονικό διάστημα των 500 msec που προηγούνταν της αποκάλυψης του κάθε αριθμού από τους συμμετέχοντες.

http://www.sciencedaily.com/releases/2010/03/100323110109.htm

Read more...

Πόσο χρήσιμη είναι, άραγε, η στερεοσκοπική όραση στην Ζωγραφική ?

Όταν οι πρώτοι κάτοικοι της κεντρικής Γαλλίας αναπαριστούσαν στους τοίχους των σπηλαίων εικόνες με άλογα να καλπάζουν, ίσως δεν είχαν τις γνώσεις της αναγεννησιακής περιόδου σχετικά με την προοπτική και την απόδοση των τριών διαστάσεων μιας εικόνας. Αλλά το έκαναν, χρησιμοποιώντας απλές μαύρες γραμμές, οι οποίες προσέδιδαν την αίσθηση του βάθους (προσέξτε τα μπροστινά πόδια του αλόγου σε σχέση με τα πίσω στη διπλανή εικόνα).

Στον πραγματικό κόσμο, οι γραμμές, από μόνες τους, δεν ορίζουν ένα αντικείμενο. "Δε μπορείς να βρεις αντικείμενα που να έχουν γραμμές για περίγραμμα", παρόλο που οι περισσότεροι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τα αντικείμενα του περιβάλλοντος με τη χρήση σχημάτων, χρώματος, σκιάς ή λεπτών αποχρώσεων για την απόδοση του βάθους, αναφέρει ο Patrick Cavanagh, του τμήματος Οπτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Harvard.
Κατά συνέπεια, η κατανόηση ενός σκίτσου, αναφέρει, δεν είναι αποτέλεσμα εξέλιξης του εγκεφάλου, αφού όλοι οι άνθρωποι, ανεξαρτήτως πολιτισμικών καταβολών, ακόμα και τα μωρά και οι πίθηκοι, μπορούν να κατανοήσουν ένα απλό γραμμικό σχέδιο. Η αποτελεσματικότητα των αναπαραστάσεων με τη χρήση απλών γραμμών "δεν επινοήθηκε, αλλά ανακαλύφθηκε από τους καλλιτέχνες", τονίζει. Ο Cavanagh ονόμασε αυτή την ανακάλυψη "κερκόπορτα του εγκεφάλου", μέσω της οποίας οι επιστήμονες θα μπορούσαν να μάθουν περισσότερα σχετικά με τον τρόπο που ο εγκέφαλος κατανοεί τον κόσμο.
Ο διάσημος σχεδιαστής κινουμένων σχεδίων, Jules Feiffer, έχοντας δουλέψει με την πένα και το μελάνι για δεκαετίες, αναγνωρίζει ότι "αυτό που βλέπουμε διαφέρει, συχνά, αρκετά από αυτό που πραγματικά υπάρχει". Μάλιστα αποκαλεί τις δύο διαστάσεων αναπαραστάσεις του "μεταφορές", σημειώνοντας πως αυτές είναι, τις περισσότερες φορές, πιο κατανοητές από τις αληθινές εικόνες.
Η έρευνα της Margaret Livingstone, καθηγήτριας νευροβιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Harvard, έδειξε ότι οι άνθρωποι αναγνωρίζουν σε λιγότερο χρόνο καρικατούρες, παρά φωτογραφίες, εξηγώντας με αυτόν τον τρόπο γιατί ο εγκέφαλος "επιβραβεύει" περισσότερο την αναπαράσταση από την πραγματικότητα.
Μετά από χιλιάδες χρόνια απλού γραμμικού σχεδίου, και εκατοντάδες ακόμα πειραματισμού πάνω στην απόδοση της προοπτικής στην Τέχνη, πολλοί ερευνητές και καλλιτέχνες στοχεύουν τώρα στο να δημιουργήσουν την εμπειρία της τριδιάστατης απεικόνισης πάνω στο χαρτί ή στην οθόνη. Παρόλο που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο με τις τρεις διαστάσεις του (λόγω της μοναδικής ικανότητας του εγκεφάλου μας να ανασυνθέτει τις δυο διαφορετικές εικόνες, που φτάνουν σε αυτόν από τον κάθε οφθαλμό, σε μια), η αναπαράσταση του φυσικού μας κόσμου, στην τέχνη και στον κινηματογράφο, αποτελεί πρόκληση.
Η περίπλοκη διαδικασία της μετατροπής μιας διδιάστατης απεικόνισης σε κάτι που ο ανθρώπινος εγκέφαλος να μπορεί να αντιληφθεί ως τριδιάστατο (όπως στην ταινία Avatar), και όχι απλά να το υποθέτει (όπως στις εικόνες των προϊστορικών αλόγων στους τοίχους των σπηλαίων), μαγνήτισε τη φαντασία του Christopher Tyler, διευθυντή του Κέντρου Εγκεφαλικής Απεικόνισης του Smith Kettlewell. Ωστόσο, η αναπαραγωγή μιας κινούμενης εικόνας στις τρεις διαστάσεις της, είναι μια πιο απαιτητική διαδικασία, εξηγεί ο Buzz Hays,  Υποδιευθυντής του Τεχνολογικού Κέντρου της Sony 3D. Επειδή ο άνθρωπος αποκτά την αίσθηση των τριών διαστάσεων, συγκεντρώνοντας και ανασυνθέτοντας τις διαφορετικές πληροφορίες που εκπορεύονται από κάθε οφθαλμό, σε μία και μοναδική εικόνα, η απόδοση τριδιάστατων ταινιών ή εικόνων που εκτυλίσσσονται σε πραγματικό χρόνο απαιτεί τη χρήση δύο ειδικά τοποθετημένων καμερών (σε συγκεκριμένη απόσταση η μία από την άλλη και υπό διαφορετική γωνία, ώστε να δημιουργούν στο θεατή την αίσθηση του βάθους).
Κατά προσέγγιση το 10% των ανθρώπων δεν έχουν στερεοσκοπική όραση (αντίληψη του βάθους), ως αποτέλεσμα μη σωστής ευθυγράμμισης των οφθαλμών ή διαταραχή στην εστίαση, γεγονός που καθιστά δυσχερή την αντίληψη του βάθους σε ταινίες 3D, στην τέχνη ή ακόμα και στα περιβάλλοντα αντικείμενα του φυσικού μας κόσμου. Αλλά, ίσως, αυτό είναι ιδιαίτερα βολικό για μερικά επαγγέλματα, σημειώνει η Livingstone.
Περίπου το 3% του γενικού πληθυσμού έχει μη ευθυγραμμισμένους οφθαλμούς. Αν και σπάνια μεταξύ επαγγελματιών αθλητών, η επίπτωση της αμβλυωπίας λόγω στραβισμού (συγκλίνων, αποκλίνων ή οιοδήποτε άλλου τύπου) φαίνεται ότι είναι υψηλότερη σε διακεκριμένους καλλιτέχνες, όπως δείχνει η έρευνά της.

Εξετάζοντας φωτογραφίες καλλιτεχνών, η Livingstone με την ομάδα της, βρήκε ότι οι Andrew Wyeth, Edward Hopper, Marc Chagall, Jasper Johns, Frank Lloyd Wright, Robert Rauschenberg, Alexander Calder και πολλοί άλλοι, είχαν κάποιο είδος στραβισμού (ακόμα και ο Rembrandt, όπως φαίνεται από τη μελέτη σειράς αυτοπροσωπογραφιών του και έργων χαρακτικής, είχε ένα ισχυρά αμβλυωπικό μάτι λόγω στραβισμού). Είναι άραγε τυχαίο ? Πρότεινε ότι άνθρωποι με αδρότερη στερεοσκοπική όραση μπορούν ευκολότερα να αποδώσουν στο χαρτί αυτο που που βλέπουν, είτε πρόκειται για την σκηνή ενός δείπνου, είτε για το σχέδιο ενός κτιρίου.
Παρά την πολυπλοκότητα του οπτικού φλοιού του ανθρώπινου εγκεφάλου και τα άλυτα μυστήρια που διέπουν τη λειτουργία του, αλλά και το πλήθος των ερευνών στην κατεύθυνση της κατανόησής του, πολλοί καλλιτέχνες δείχνουν να αγνοούν την ιδέα της οπτικής αντίληψης όταν ζωγραφίζουν. "Δε σκέφτομαι τίποτα όταν το κάνω," μας εκμυστηρεύεται ο Feiffer, καθώς σκιτσάρει με το μολύβι του έναν άνθρωπο να χορεύει. "Το μυαλό μου δεν επεξεργάζεται τις πληροφορίες".

http://www.scientificamerican.com/blog/post.cfm?id=why-so-many-artists-have-lazy-eyes-2010-06-04

Read more...

Μήπως όταν κλαίμε, θα έπρεπε, συνάμα, να χαιρόμαστε για τη μοναδικότητά μας ?

Οι άνθρωποι ανήκουμε στα πρωτεύοντα θηλαστικά και είναι σημαντικό να ερμηνεύουμε τη συμπεριφορά μας μέσα από το πλαίσιο της εξελικτικής διαδικασίας των άλλων πρωτευόντων. Αλλά εξίσου σημαντικό είναι να διευκρινήσουμε τι εννοούμε με τον όρο "κλάμα". Αν ορίσουμε το κλάμα ως την έκκριση δακρύων από τους οφθαλμούς μας, τότε πολύ απλά η απάντηση είναι : ναι, η δακρύρροια είναι μοναδικό χαρακτηριστικό του είδους μας. Πιο ενδιαφέρουσα και περίπλοκη, είναι, παρόλ' αυτά, η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα, αν συμπεριλάβουμε στον όρο "κλάμα" και τις έννοιες συναίσθημα, συναισθηματική έκφραση και/ή τα αισθήματα.

Θα μπορούσαμε να σκεφτούμε ότι κλαίμε για δύο λόγους : είτε για να εξωτερικεύσουμε τον εσωτερικό μας κόσμο, ή/και τα αισθήματά μας, είτε για να επικοινωνήσουμε αποτελεσματικότερα με τους συνανθρώπους μας (π.χ. για να εκδηλώσουμε την διάθεσή μας για φροντίδα ή παρηγοριά). Με όρους συναισθηματικής έκφρασης, το κλάμα, θα μπορούσε να συμπεριλάβει μερικούς ή και όλους τους δείκτες συμπεριφοράς : απόγνωσης (κινήσεις του σώματος ή εκφράσεις του προσώπου), λύπης (π.χ. στάση μελαγχολίας με κατεβασμένους ώμους), ή πόνο. Το κλάμα, ως συναισθηματική έκφραση, έχει χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει τις φωνητικές εκδηλώσεις πολλών πρωτευόντων, από τους μονότονους χαμηλόσυχνους ήχους πιθήκων του Νέου Κόσμου, ως το κλαψούρισμα ή τις κραυγές των χιμπατζήδων. Το κλάμα επίσης χρησιμοποιείται για να περιγράψει τους ήχους που βγάζουν οι πίθηκοι και οι μαϊμούδες όταν απογαλακτίζονται ή όταν αποχωρίζονται τις μητέρες τους (είτε λόγω παροδικής απώλειας της οπτικής επαφής με την μητέρα τους, είτε λόγω μητρικού θανάτου).

Οι επιστήμονες συνήθως αποφεύγουν να  αποδίδουν χαρακτηριστικά της ανθρώπινης συμπεριφοράς σε άλλα πρωτεύοντα. Αυτό είναι πολύ σωστό όταν έχει να κάνει με τα αισθήματα. Μάλιστα, υπάρχουν ερευνητές, οι οποίοι δεν χρησιμοποιούν "ανθρωπόμορφους όρους" για τα άλλα πρωτεύοντα, και κάνουν χρήση συναισθηματικών όρων αποκλειστικά όταν αναφέρονται στους ανθρώπους. Μερικοί αρνούνται ότι άλλα πρωτεύοντα έχουν αισθήματα. Οι πιο πολλοί, ωστόσο, ακολουθούν τη μέση οδό, υποστηρίζοντας ότι είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αποφανθούμε, ακόμα κι αν, πραγματικά έχουν αισθήματα. Αλλά ακόμα κι έτσι να είναι, έχουν τα αισθήματά τους κάποια ομοιότητα με τα δικά μας ? Γι' αυτούς τους λόγους, πολλοί επιστήμονες, αποφεύγουν να χρησιμοποιούν τον όρο κλάμα, όταν αναφέρονται σε άλλα είδη του ζωικού βασιλείου, και προτιμούν να κάνουν λόγο για κραυγές λύπης ή περιγράφουν τις ακουστικές ιδιότητες αυτών των ήχων.

Συμπερασματικά, αν ορίσουμε το κλάμα ως έκκριση δακρύων, τότε, πράγματι, είμαστε οι μόνοι, απ' όλα τα πρωτεύοντα, που μπορούμε και κλαίμε. Εάν, ωστόσο, το κλάμα οριστεί ώς η αντανακλαστική εκπομπή ήχων σε λυπηρές καταστάσεις, θα καταλήξουμε ότι, μαζί με μας, και πολλοί πίθηκοι μπορούν και κλαίνε. Αν, πάλι, αναρωτηθούμε αν είμαστε το μόνο είδος που αισθάνεται λύπη, τότε μάλλον δεν θα μπορέσουμε να δώσουμε απάντηση. Ακόμα...

http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=are-humans-the-only-prima

Read more...

"Εις μάρτυς ουδείς μάρτυς" : Η αξία της οπτικής μαρτυρίας

Τα πειράματα "Αντιληπτικής Τυφλότητας" αποτελούν, συχνά, πρόκληση για την εγκυρότητα της οπτικής μαρτυρίας και την ικανότητα της μνήμης να καταγράφει οπτικές εμπειρίες.

Προσπαθήστε να παρακολουθήσετε το παρακάτω video, συνολικής διάρκειας ενός λεπτού, το οποίο δείχνει δύο ομάδες, αποτελούμενες, η κάθε μία, από τρεις παίκτες. Η μία ομάδα φοράει λευκά ρούχα και η άλλη μαύρα, ενώ τα μέλη τους κινούνται συνεχώς ο ένας γύρω από τον άλλον, παίζοντας ταυτόχρονα με δύο μπάλες του μπάσκετ. Σκοπός σας είναι να μετρήσετε πόσες πάσες λαμβάνουν χώρα από την ομάδα με τα λευκά (Προσοχή : δεν είναι τόσο εύκολο, λόγω της αδιάλειπτης κίνησης των παικτών). Παραδόξως, μετά από 35 δευτερόλεπτα, ένας γορίλας μπαίνει στο δωμάτιο, περνά ανάμεσα από τους παίκτες των δύο ομάδων, χτυπά το στήθος του, και, 9 δευτερόλεπτα μετά, βγαίνει από το δωμάτιο.
Θα είσασταν ικανοί να δείτε το γορίλα ?
.

.

Οι περισσότεροι από εμάς θεωρούν ότι θα μπορούσαν. Στην πραγματικότητα, το 50 % των ανθρώπων, σε αυτό το αξιοσημείωτο πείραμα του Daniel J. Simons, του Πανεπιστημίου του Illinois, και του Christopher F. Chabris, του Πανεπιστημίου του Harvard, δεν είδαν το γορίλα, ακόμα και όταν ερωτήθηκαν αν διέκριναν κάτι ασυνήθιστο !
Το φαινόμενο ονομάζεται "Τύφλωση Απροσεξίας".
Όταν είμαστε προσηλωμένοι σε ένα αντικείμενο, για παράδειγμα, μιλώντας στο κινητό τηλέφωνο ενώ οδηγούμε, πολλοί από εμάς γινόμαστε "τυφλοί" σε δυναμικά γεγονότα που λαμβάνουν χώρα γύρω μας, ακόμα και σε ένα γορίλα που διασχίζει το δρόμο...!

http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=none-so-blind

Read more...

Όταν ένας οφθαλμίατρος αρνείται να λάβει μέρος στο παιχνίδι της τυφλόμυγας...

Η τυφλόμυγα είναι πλέον το μόνο νόμιμο ομαδικό παιχνίδι που μπορούν να παίξουν άφοβα οι κάτοικοι της πόλης. Τι γίνεται όμως όταν αυτό το παιχνίδι γίνεται η πόρτα για ένα πιο μελανό μέλλον ?

Απόσπασμα από τον "Ερωτευμένο Πυροσβέστη", του Ευγένιου Τριβιζά :

                "Το παιχνίδι της τυφλόμυγας"

Read more...

Το μυστήριο της Χρυσής Αναλογίας κρύβεται στην Όραση ?

Από τις Πυραμίδες της Αιγύπτου, τον Παρθενώνα, έως το πρόσωπο της Μόνα Λίζα και το κεφάλι του Τζορτζ Κλούνεϊ, όλα έχουν ένα κοινό στοιχείο : τη λεγόμενη "Χρυσή Αναλογία", που διαχρονικά και υποσυνείδητα ευχαριστεί το ανθρώπινο μάτι, μιας και θεωρείται το πιο αποδεκτό αισθητικά σχήμα για το αισθητηριο όργανο της όρασης.

Τόσο στη φύση όσο και στα ανθρώπινα έργα, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης και σε όλες τις εποχές, ορισμένα σχήματα έχουν προτιμηθεί από άλλα και θεωρούνται ελκυστικότερα και αισθητικά ομορφότερα. Η Χρυσή Αναλογία ή Θεϊκή Αναλογία ή Χρυσή Τομή (η αναλογία που ισούται περίπου με 1:1,618), η οποία σχηματικά απεικονίζεται στις διαστάσεις μιας τηλεοπτικής ή κινηματογραφικής οθόνης, έχει παίξει σημαντικό ρόλο στην αρχιτεκτονική και τη ζωγραφική, ενώ συναντάται και στη φύση.

Ο αρχιτέκτονας Le Corbusier χρησιμοποίησε τη Χρυσή Αναλογία προκειμένου να επιτύχει αρμονικές αναλογίες σε κάθετι που σχεδίαζε, από πόμολα μέχρι κτίρια, ενώ ο σουρεαλιστής ζωγράφος Salvadore Dali εσκεμμένα αναπαρήγαγε τον εν λόγω κανόνα στον πίνακά "Sacrament of the Last Supper".

Ο καθηγητής Άντριαν Μπέτζαν του πανεπιστημίου Ντιουκ των ΗΠΑ, ο οποίος δημοσίευσε σχετική επιστημονική εργασία στο "International Journal of Design and Nature and Ecodynamics", πιστεύει ότι βρήκε την αιτία για την γοητεία που ασκεί η συγκεκριμένη αναλογία.
Όπως πιστεύει, η ενστικτώδης προτίμηση του ανθρώπου για σχήματα με αυτή την αναλογία, οφείλεται στο ότι, στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι πιο εύκολο από κάθε άλλη αναλογία για το μάτι και τον εγκέφαλο του ανθρώπου να αποτυπώσουν μια εικόνα σε όλες τις σημαντικές λεπτομέρειές της, κάτι που εξηγείται από την εξελικτική προϊστορία των προγόνων μας. Με άλλα λόγια, η χρυσή αναλογία είναι το πιο αποτελεσματικό σχήμα για το οπτικό "σκανάρισμα" από τον εγκέφαλό μας. Σύμφωνα με τον ερευνητή, χάρη στη χρυσή αναλογία, το μάτι μπορεί να συλλάβει περισσότερες πληροφορίες σε πολύ πιο σύντομο χρόνο (έως και πέντε φορές ταχύτερα).
Ο Μπάτζαν έχει από το 1996 έχει εφεύρει έναν μαθηματικό νόμο, που ισχυρίζεται ότι περιγράφει πώς δημιουργούνται τα διάφορα σχέδια στη φύση, από τη ροή των υδάτων στα δέλτα των ποταμών μέχρι τις διακλαδώσεις των αεραγωγών στους πνεύμονες, με βάση μια ενιαία αρχή: την ολοένα μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα της κίνησης και της ροής του νερού, του αέρα, του αίματος, ακόμα και των ατόμων μέσα σε ένα πλήθος.
Όπως υποστηρίζει, η όραση επίσης υπόκειται στον ίδιο νόμο της αυξημένης αποτελεσματικότητας, όσον αφορά την ταχύτερη ροή των πληροφοριών από τον έξω κόσμο στο μάτι μας και από εκεί στον εγκέφαλό μας. Και το κατ' εξοχήν σχήμα που βοηθά σε αυτό, όπως λέει, είναι η χρυσή αναλογία. Από βιολογική άποψη, ο "νόμος" αυτός ισχύει στα ζώα και σταδιακά τέθηκε σε εφαρμογή και στους προγόνους των ανθρώπων, όταν κυνηγούσαν ζώα και μάζευαν τροφές από το δάσος ή επέλεγαν συντρόφους. 

Πρόσφατη μελέτη ομάδας επιστημόνων του Πανεμιστημίου του, έδειξε ότι το πρόσωπο μιας γυναίκας θεωρείται ελκυστικότερο, όταν η κάθετη απόσταση μεταξύ των ματιών και του στόματος αποτελούσε κατά προσέγγιση το 36 % του συνολικού μήκους του προσώπου, ενώ η οριζόντια απόσταση μεταξύ των οφθαλμών ήταν το 46 % του πλάτους του προσώπου. Αυτές είναι άλλωστε και οι αναλογίες του μέσου προσώπου.

http://www.independent.co.uk/news/science/why-some-shapes-are-more-pleasing-to-the-eye-than-others-1847122.html

Read more...

Το ραιβόκρανο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Έπασχε άραγε από στραβισμό ?

Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι "η φυσική όψη του Αλέξανδρου αποδόθηκε καλύτερα από τον Λύσιππο. Πολλοί από τους φίλους και τους επιγόνους του προσπάθησαν να μιμηθούν αργότερα, ιδιαίτερα την ελαφρά κλίση της κεφαλής προς τα αριστερά και την υγρότητα των ματιών του, χαρακτηριστικά που διατήρησε πιστά ο καλλιτέχνης". Πράγματι, στο εύρημα της Βεργίνας παρατηρούμε αυτή την κλίση. Πάντως, δεν είναι η πρώτη φορά που παρατηρήθηκε αυτό το λοξό βλέμμα του Αλέξανδρου.

Με αφορμή μια μαρμάρινη προτομή του Λούβρου, που βρέθηκε από τον Alessandro Azara στο Tivoli με την ελληνική επιγραφή "Αλέξανδρος, υιός Φιλίππου, Μακεδών", ο γάλλος γιατρός Amedee Dechambre δημοσίευσε, στα 1851, μερικές πολύ ενδιαφέρουσες σκέψεις για τον μεγάλο Έλληνα κατακτητή της Ασίας που "συνδύαζε την ομορφιά με τη δόξα".
"Μάθαμε από τον Πλούταρχο ότι ο Αλέξανδρος έκλινε λίγο το κεφάλι του προς τα αριστερά. Όμως, στην προτομή του Λούβρου το κεφάλι είναι κεκλιμένο προς τα δεξιά. Αυτή η κλίση φαίνεται ότι δεν είναι τυχαία, αλλά οφείλεται σε οργανικά αίτια". Οι ιστορικοί της τέχνης συμφωνούν όλοι για την κλίση αυτή, ως επί το πλείστον προς τα αριστερά. Άλλοι την αποδίδουν στον αυχένα και άλλοι στο κεφάλι. Ο Dechambre καταλήγει ότι "η χαριτωμένη κλίση της κεφαλής του Αλέξανδρου οφείλεται μάλλον σε ραιβόκρανο από έλξη του δεξιού στερνοκλειδομαστοειδούς μυός και το όμορφο πρόσωπο εμφανίζει μια ατροφική πλευρά, με κυρτωμένα μάτια και με επίπεδη παρειά". Δύο έλληνες γιατροί, ο Ιωάννης Λασκαράτος και ο Αλέξανδρος Δαμανάκης, θέλησαν να εξετάσουν σε νέα βάση τα σχόλια του Dechambre. Σύμφωνα με αυτούς, το ραιβόκρανο του Αλέξανδρου μάλλον οφείλεται σε οφθαλμικά και όχι σε ορθοπαιδικά αίτια. Δεν οφείλεται, δηλαδή, σε μονόπλευρη, ατελή ανάπτυξη του στερνοκλειδομαστοειδούς ή σε μια οστική ανωμαλία. Η στρεβλή θέση της κεφαλής μπορεί να οφείλεται σε μια προσπάθεια αντιρρόπησης κάποιας οφθαλμικής πάθησης, ιδιαίτερα του στραβισμού, ή κάποιας παράλυσης των οφθαλμικών μυών. Η απουσία της ημιατροφίας του προσώπου στην κεφαλή της Βεργίνας, η διαμόρφωση και οι διαστάσεις των στερνοκλειδομαστοειδών μυών και ο προσανατολισμός των ματιών υποδηλώνουν μάλλον μια περίπτωση στραβισμού, λόγω ενδεχομένως της παράλυσης του κατώτερου πλαγίου μυός του αριστερού ματιού (σύνδρομο Brown). Η βλάβη αυτή είναι συνήθως συγγενής, αλλά μπορεί να προκληθεί και από τραυματισμό. Κατά τη διάρκεια μίας μάχης "μια πέτρα κτύπησε τον Αλέξανδρο στον αυχένα τόσο δυνατά, που μια ομίχλη σκέπασε τα μάτια του και σκοτείνιασε το βλέμμα του για πολύ". Όμως, αυτό έγινε στα 327, δηλαδή μετά τη δημιουργία της κεφαλής που βρέθηκε στον τάφο του Φιλίππου.
Τέλος, η ετεροχρωμία των ματιών του Αλέξανδρου, που αναφέρθηκε μόνο από βυζαντινούς συγγραφείς, ιδιαίτερα από τον ψευδο-Καλλισθένη, ίσως οφείλεται σε λανθασμένη ερμηνεία του κειμένου του Πλουτάρχου, ο οποίος μάλλον αναφερόταν σε διαφορά μεταξύ των οφθαλμικών βολβών και όχι στο χρώμα των ιρίδων του ένδοξου Μακεδόνα.

Από το βιβλίο: Les Maladies Dans l'Art Antique
GRMEK M, GOUREVITCH D.
Editions Fayard, Paris 1998

Read more...

Ήταν ο Όμηρος τυφλός ;

Αν δεχθούμε ότι ήταν τυφλός ο Όμηρος, θα πρέπει να προσδιορίσουμε πότε τυφλώθηκε. Αν γεννήθηκε τυφλός ή αν τυφλώθηκε σε μεγαλύτερη ηλικία. Διαβάζοντας τα ομηρικά έπη και έχοντας στον νου πάντα το ερώτημα αν ένας εκ γενετής τυφλός μπορεί να περιγράψει και μάλιστα με άφθαστης τεχνικής στίχους το μεγαλείο της φύσης που τον περιβάλλει, δύσκολα, πολύ δύσκολα, θα το παραδεχθούμε. Αδυνατείς να πιστέψεις πώς ένας άνθρωπος, που δεν είδε ποτέ το φως του ήλιου, το περιγράφει με θαυμαστή δεξιοτεχνία. Την αυγή τη λέει νυχτοθρεμμένη και ροδοδάκτυλη, προσωποποιώντας την σαν κόρη που με τα ροδαλά δάχτυλά της απλώνει το χρώμα γύρω της, στον έξοχο στίχο της Οδύσσειας (δ, 306) «Ήμος δ' ηριγένεια φάνη ροδοδάκτυλος Ηώς». Τούτος ο στίχος θα ήταν αδύνατον να ταιριαστεί από άνθρωπο, που δεν έχει δει το ξημέρωμα, που σιγά-σιγά ροδίζει, να περιγράψει όλη την αλλαγή του σκηνικού του ουρανού μόνο με ένα στίχο.

Από τις γλαφηρές περιγραφές στα έργα του, συνάγεται ότι ο ποιητής δεν ήταν εκ γενετής τυφλός (συγγενής καταρράκτης) και φυσικά ούτε έχασε το φως του σε νηπιακή ηλικία (συγγενές γλαύκωμα). Η παράδοση, όμως, τον θέλει τυφλό γέροντα, υποβασταζόμενο να περπατεί στα χωριά της βόρειας Χίου.

Αν δεχθούμε ότι οι άνθρωποι που έχασαν την όρασή τους σε κάποια ηλικία, έχουν την εικόνα του γύρω κόσμου δεν μπορούν όμως να φέρουν στη μνήμη τους (να αναπαραστήσουν πιστά) τις οπτικές παραστάσεις, θα πρέπει να υπολογίσουμε ότι η τύφλωση επήλθε μετά τη σύνθεση των επών, και ιδιαίτερα της Οδύσσειας, στην οποία η περιγραφή του περιβάλλοντος είναι λεπτομερής και συχνή, ενώ στην Ιλιάδα κυριαρχούν συναισθηματικές περιγραφές.

Αν αποκλείσουμε τη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια (ο διαβήτης είναι νόσος της κοινωνίας της αφθονίας), τότε θα ενοχοποιήσουμε το χρόνιο γλαύκωμα, που αργότερα ενισχύεται από τον γεροντικό καταρράκτη, αφού ο ποιητής έφθασε σε βαθιά γεράματα. Ίσως, όμως, θα πρέπει να σκεφθούμε και την ευλογιά σε νεώτερη ηλικία, η οποία να προκάλεσε τήξη του κερατοειδούς και εξεντέρωση του βολβού.

Αν, λοιπόν, ο Όμηρος προσβλήθηκε από ευλογιά, που του έτηξε τους κερατοειδείς και άδειασαν οι βολβοί του, θα ήταν ασφαλώς αόμματος, όπως τον θέλει η παράδοση. Όμως θα ήξερε το προσωπείο που αφήνει η ευλογιά με τις ανεξίτηλες ουλές και κάπου θα το ανέφερε. Αφού πουθενά δεν βρίσκουμε τέτοια περιγραφή, μπορούμε να αποκλείσουμε και την τύφλωση από ευλογιά.

Καταλήγουμε λοιπόν στο χρόνιο γλαύκωμα, που παρέμεινε χωρίς θεραπεία και στη συνέχεια ήρθε η θόλωση του φακού (καταρράκτης) σε κάποια σχετικά προχωρημένη ηλικία και αφού ο ραψωδός είχε συνθέσει τα αθάνατα έπη του. Η υποψία της οπτικής νευρίτιδας πρέπει να αποκλεισθεί, γιατί συνήθως συνοδεύεται ή ακολουθείται και από άλλες διαταραχές της λειτουργίας του εγκεφάλου, πράγμα που δεν αναφέρεται από κανένα ιστορικό, ούτε από την παράδοση, αλλά ούτε από τα ποιήματα του Ομήρου μπορεί να τεθεί τέτοια υπόθεση. Από συνάδελφο μη ειδικό (παθολόγο) πιθανολογείται και το τράχωμα σαν αιτία της τυφλότητας του ποιητή. Κοιτίδα του τραχώματος ως γνωστόν ήταν η αρχαία Αίγυπτος από την οποία η νόσος είχε διαδοθεί σε όλες τις παραμεσόγειες χώρες. Θα μπορούσε, λοιπόν, να είναι και το τράχωμα η αιτία.

Όμως η νόσος προκαλεί πόνους, δακρυόρροιες, τόσες και τέτοιες αναπηρίες στο μάτι, που δεν αφήνει στον πάσχοντα ήρεμο χρόνο να ασχοληθεί με έργο πνευματικό και μάλιστα αυτού του ύψους. Κερατίτιδες, τριχιάσεις, συμβλέφαρα, πυώδεις δακρυοκυστίτιδες, εντρόπια, εκτρόπια, θολώσεις κερατοειδούς, μείωση της όρασης, τήξη του χιτώνος του, εξεντέρωση του βολβού (σε μερικές περιπτώσεις) και τύφλωση, σημάδευαν τη ζωή του πάσχοντος.

Συμπερασματικά, αν ο Όμηρος ήταν τυφλός, αυτό συνέβη σε προχωρημένη ηλικία, μετά τα πενήντα και αφού συνέθεσε τα αθάνατα έπη του. Το πιθανότερο νόσημα που προκάλεσε την τύφλωση φαίνεται να είναι το χρόνιο γλαύκωμα με τη σημαντική συμβολή του καταρράκτη.

http://www.istoria.gr/dec03/content03.htm

Read more...

Το χαμόγελο της Τζοκόντα και ο ρόλος της περιφερικής όρασης

Σύμφωνα με την Margaret Livingstone, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, το χαμόγελο της Μόνα Λίζα "είναι προϊόν οφθαλμαπάτης που οφείλεται ουσιαστικά στον τρόπο με τον οποίο το ανθρώπινο μάτι επεξεργάζεται τις εικόνες".
Η Margaret Livingston διατύπωσε αυτή την ερμηνεία στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Οπτικής Αντίληψης (European Congress of Visual Perception) που έλαβε χώρα στην Κορούνια της Ισπανίας. Η θεωρία αυτή ενδεχομένως να αποτελεί την απάντηση στο μύθο που έχει χτιστεί γύρω από τον διάσημο πίνακα του Λεονάρντο Ντα Βίντσι. Η Margaret Livingston επισημαίνει πως ο ντα Βίντσι κατάφερε να δημιουργήσει ένα είδος οπτικής ψευδαίσθησης έτσι ώστε το χαμόγελο του προσώπου της Τζοκόντα να διακρίνεται μόνο όταν το ανθώπινο βλέμμα εστιάζει σε άλλα σημεία του πίνακα.

Κάθε άνθρωπος χαρακτηρίζεται από μια κεντρική και μια περιφερειακή όραση. Η πρώτη είναι σε θέση να αναγνωρίσει ιδιαίτερες λεπτομέρειες ενώ η δεύτερη είναι λιγότερο ακριβής αλλά επεξεργάζεται καλύτερα τις σκιές. Σύμφωνα με την Margaret Livingston, ο ντα Βίντσι χρησιμοποίησε κατάλληλες σκιάσεις στο χαμόγελο της Μόνα Λίζα οι οποίες να γίνονται αντιληπτές από την περιφερειακή όραση του ανθρώπου.

http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9800EFD9133BF932A15752C1A9669C8B63

Read more...

Η μουσική του Μότσαρτ βελτίωσε την όραση σε ασθενείς

Μία ακόμα ένδειξη για το «φαινόμενο του Μότσαρτ», δηλαδή τη βελτίωση των νοητικών ικανοτήτων με το άκουσμα κλασσικής μουσικής, προσφέρει μελέτη οφθαλμιάτρων στη Βραζιλία: Η μουσική βελτίωσε την όραση σε ασθενείς με γλαύκωμα ή νευρολογικές ασθένειες. Οι ασθενείς που άκουσαν Μότσαρτ για δέκα λεπτά στη διάρκεια του πειράματος συγκεντρώθηκαν καλύτερα και σημείωσαν βελτιωμένες επιδόσεις στην «αυτοματοποιημένη περιμετρία», μια οφθαλμολογική εξέταση που μετρά την όραση σε ολόκληρο το οπτικό πεδίο. Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές στο British Journal of Ophthalmology, το «φαινόμενο Μότσαρτ» έχει συνδεθεί σε προηγούμενες μελέτες με βελτίωση της μαθηματικής ικανότητας, αύξηση των επιδόσεων σε φοιτητές πανεπιστημίου, ακόμα και με καλύτερη ανάπτυξη του εγκεφάλου σε αναπτυσσόμενα έμβρυα.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σαο Πάολο, αναφέρει το BBC, εξέτασαν 60 ασθενείς που δεν είχαν υποβληθεί ποτέ σε εξέταση περιμετρίας. Στη διάρκεια του τεστ αυτού, ο εξεταζόμενος πρέπει να πατήσει ένα κουμπί κάθε φορά που βλέπει ένα αμυδρό σχέδιο να εμφανίζεται πάνω σε μια λευκή οθόνη στο οπτικό του πεδίο. Οι μισοί από τους εθελοντές άκουσαν Μότσαρτ για δέκα λεπτά πριν από την εξέταση, ενώ οι υπόλοιποι περίμεναν στην ησυχία. H μουσική φάνηκε πράγματι να βελτιώνει τις επιδόσεις, αν και η επίδραση αυτή διαρκούσε για μόλις δέκα λεπτά.

Η μουσική πιθανώς βελτιώνει την εγκεφαλική λειτουργία και την ικανότητα προσανατολισμού στο χώρο, αναφέρουν η Δρ Βανέσα Μασέντο και οι συνεργάτες της. Το «φαινόμενο Μότσαρτ» ίσως σχετίζεται με καλύτερη ερμηνεία των πληροφοριών που μεταδίδονται από τα μάτια στον εγκέφαλο, εικάζουν. «Θα μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι η μουσική του Μότσαρτ μπορεί είτε να 'προετοιμάσει' τα εγκεφαλικά μονοπάτια που αναλαμβάνουν τις οπτικές εικόνες, πιθανώς το σχήμα ή το χρώμα, είτε βελτιώνουν σε κάποιο βαθμό την προσοχή» γράφουν οι ερευνητές.

Ανεξάρτητοι ερευνητές, ωστόσο, επισημαίνουν στο BBC ότι η τελευταία έρευνα είναι μεν εντυπωσιακή, όμως δεν επιβεβαιώνει πέραν πάσης αμφιβολίας ότι η βελτίωση οφείλεται όντως στη μουσική. Ο Μότσαρτ, για παράδειγμα, θα μπορούσε απλώς να είχε μειώσει το άγχος αυτής της ομάδας εθελοντών και να οδήγησε έτσι έμμεσα στην παρατηρούμενη «βελτίωση» της όρασης.

http://bjo.bmj.com/content/90/5/543.abstract

Read more...

Το μυστήριο της αόμματης όρασης

Ατομα τυφλά, εκ γενετής ή ύστερα από ατύχημα, είναι ικανά να αποκτούν μια ικανοποιητική αναπαράσταση του εξωτερικού κόσμου. Οπως αποδεικνύουν πολυάριθμες έρευνες, η όραση μέσω των ματιών δεν είναι ούτε ο μοναδικός ούτε ο αποκλειστικός τρόπος για να έχουμε μια ακριβή εικόνα του περιβάλλοντος.

Εξάλλου, ήταν από καιρό γνωστό ότι για να αποκτήσει ο εγκέφαλος μια ακριβή «εικόνα» της πραγματικότητας απαιτείται η συμβολή και ο συνδυασμός όλων μας των αισθήσεων. Απ' ό,τι φαίνεται οι δυνατότητες της όρασης υπερβαίνουν κατά πολύ τη λειτουργία των οφθαλμών: τα «μάτια» του νου είναι πολύ πιο ισχυρά από τα πραγματικά μάτια. Και σε ορισμένες περιπτώσεις αυτή η λεγόμενη «τυφλή όραση» λειτουργεί καλύτερα από την πραγματική!

http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=77035

Read more...

Το στιλ του Ελ Γκρέκο οφειλόταν στον αστιγματισμό του;

Ο αστιγματισμός είναι μια ανεπάρκεια της όρασης που εκδηλώνεται όταν ο κερατοειδής δεν είναι τέλεια κυρτός. Έτσι η όραση είναι παραμορφωμένη και ατελώς εστιασμένη (θαμπή). Η θεωρία ότι ο Ελ Γκρέκο, επονομασία του Κρητικού ζωγράφου Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, (Ηράκλειο Κρήτης, 1541 - Τολέδο, 1614), ήταν αστιγματικός ανέκυψε το 1913, για να εξηγήσει τις ιδιομορφίες τής ζωγραφικής του, η οποία ήταν τόσο διαφορετική από εκείνη των συγχρόνων του. Σύμφωνα μ' αυτή τη θεωρία, οι ατελείς φακοί, που ο φημισμένος ζωγράφος είχε ενδεχομένως χρησιμοποιήσει για να διορθώσει την οπτική του ανεπάρκεια, μπορούσαν να δημιουργήσουν εικόνες πιο επιμηκυμένες από τις πραγματικές. Σήμερα, όμως, οι μελετητές θεωρούν ότι η ιδιαίτερη φόρμα που είχαν τα πρόσωπα και οι σιλουέτες στους πίνακές του δεν οφειλόταν σε κάποιο ελάττωμα της όρασης, αλλά στην πρόθεση του ζωγράφου. Πράγματι, τα αποτελέσματα έρευνας, που έγινε μέσω ακτίνων Χ στα έργα του, έδειξαν ότι τα αρχικά σκίτσά του, επικαλυμμένα από τα λάδια των χρωμάτων, ήταν πολύ πιο ρεαλιστικά.

http://www.focusmag.gr/articles/view-article.rx?oid=155646

Read more...

Ο Μοννέ είχε αχρωματοψία;

Πώς θα αντιδρούσαμε μπροστά σε ένα κόκκινο δέντρο; Πόσο εύκολα θα μας έλκυε ένα πράσινο ποτάμι; Θα εμπιστευόμασταν να βάλουμε στα λουλούδια μας μωβ χώμα; Ίσως οι περισσότεροι άνθρωποι να μην έχουμε ποτέ αναλογιστεί πόσο σημαντική είναι η άρρηκτη σχέση συγκεκριμένων αντικειμένων και χρωμάτων. Ο συσχετισμός αυτός, όμως, συμβαίνει καθημερινά. Ας πάρουμε για παράδειγμα τους κατοίκους της Αθήνας, όπου τα ταξί είναι κίτρινα. Όταν βρεθούμε στην Πάτρα, όπου τα ταξί είναι ασπροκόκκινα, δυσκολευόμαστε πολύ να τα εντοπίσουμε και ας έχουν στην οροφή την χαρακτηριστική ταμπελίτσα με την ονομασία «ταξί». Ποιος είναι, λοιπόν, ο ρόλος του χρώματος και πώς το αντιλαμβάνεται ο εγκέφαλός μας; Στο παρόν άρθρο, θα διερευνήσουμε τη φυσιολογία της έγχρωμης όρασης και θα ανακαλύψουμε πώς αυτή εφαρμόζεται σε ένα από τα σημαντικότερα έργα του Μονέ, του «Καθεδρικού Nαού της Ρουέν».

http://www.perceptum.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=37:monnet-colours&catid=4:mar10&Itemid=15

Read more...